🔫 Үг хэлэх өөр хүн байна уу?

POWERED BY

Hey! Саяхан ХК-иудын тайлангийн цуваа дууссан бол одоо хувьцаа эзэмшигчдийн ээлжит хурлын цуваа айсуй. Таны хөрөнгө оруулсан компанийн хурал хэзээ болохыг ЭНД дарж хараарай. Дийлэнх ХК-иудын хуваарь зоогдмогц бид ойлгомжтойгоор харуулам зээ. 🍋 

MSE: М Секьюритис ҮЦК МХБ (MSE)-ийн гишүүнээр элсэж, хөрөнгийн биржийн гишүүн ҮЦК-иудын тоо 53 боллоо.  

BOM: Өчигдөр Монголбанкны Санхүүгийн тогтвортой байдлын зөвлөлийн хуралдаан болж банкны харилцах дансанд тогтоосон хүүгийн дээд хязгаарыг 3%-д хэвээр хадгалах шийдвэр гаргав. 

NSO: Төгрөгийн хадгаламж өмнөх сарын байдлаар жилийн өмнөхөөсөө 26% нэмэгдэж ₮22.2 их наядад хүрчээ.

🧮 Хасаж нэмээд 164 

Монголын Хөрөнгийн Бирж (MSE)-д өчигдөр их цэвэрлэгээ явагдлаа. Нийтдээ 8 ХК-ийг бүртгэлээсээ хасаж 172 ХК-тай байсан бол 164 ХК-тай болов.

🛒 Дахин шинэчлэгдсэн сагс

Богд Банк хаалттай ХК болж бүртгэлээс хасагдсан тул ТОП-20 индексийн багцаас ч гарсан билээ. Харин уг багцад шинээр Инновейшн инвестмент ХК (QPAY) нэмэгдээд байна. $QPAY-н хувьд 2024 оны сүүлээр буюу саяхан л ангилал ахиж II ангилалд бүртгэгдэж байв. Төлбөр тооцоонд чухал үүрэг оролцоотой $QPAY IPO хийснээсээ хойш хамгийн богино хугацаанд ангилал ахиж ТОП-20-н сагсанд орсон компани болж байна даа. 

• 📄 Өөрийн хүсэлтээр: Бүртгэлээс хасагдсан Богд Банкны одоогийн нээлттэй байдал нь “Банкны 1 хувьцаа эзэмшигчийн эзэмшил хувь хэмжээ 20%-иас хэтрэхгүй байх” гэсэн хуулийн заалтыг биелүүлэхэд төвөгтэй байгаа зэргээс шалтгаалан хувьцаагаа эргүүлэн худалдан авах санал гаргаж ХЭХ-аараа хэлэлцсэний эцэст хасагдаж байгаа нь энэ. 

• 🔻 ТОП-уудын уналт: ТОП-20 индекс ойрын үед базаахгүй байна. Өчигдөр л гэхэд өнгөрсөн сарын өндөрлөгөөсөө 5.9% унаж 50.8 мянган нэгжид хүрлээ. Угаас шинэчлэгдсэн ТОП-20 компанийн зах зээлийн үнэлгээг харвал он гарснаас хойш $KHAN, $MLG, $MNDL, $XAC гэсэн 4 компаниас бусдынх үнэлгээ цөм унажээ. 

❌ Албан шахалтаар

Харин бүртгэлээс хасагдсан Богд Банкнаас бусад 7 ХК-ийн хувьд зарим нь бүр лого ч үгүй компаниуд. Энэ 7-гийн ямартай ч 4 нь МХБ-ийн шалгуур хангаагүй гэдэг шалтгаанаар хасагджээ. Угаас МХБ 2008 оноос хойш нийтдээ 256 компанийг бүртгэлээсээ хасаж байсны цөөнгүй хэсэг нь ил тод биш, жинхэнэ утгаараа ХК болоогүй компаниуд. 

🧹 Цэвэрлэгээ, шинэчлэл хэрэгтэй

МХБ-д “F” үнэлгээтэй буюу бүртгэлээс хасагдах нөхцөл үүссэн III ангиллын компаниуд бишгүй их. Эдгээрт шаардлага тавьж хасахыг нь хасах хэрэгтэй. Угаас ХК-ийн тоо биш чанар чухал шүү дээ. Нэмээд МХБ ХК-иудын ил тод байдал, тайлагналын стандартад хяналт тавьж хөрөнгө оруулагчдад ойлгомжтой, амар хялбар байх тал дээр ч анхаарах хэрэгтэй байгаа юм. 

🔫 Өөр үг хэлэх хүн байна уу?!

Монголд ганц утаа л хоолой хорсгож, боогоод байна гэж бодож байна уу? Үгүй шүү. Үг хэлэх, хэвлэлийн эрх чөлөөг ч боож байна.

• 🙊 Global Reporting Centre-н судалгаагаар хэвлэлийн эрх чөлөө сул хангагдсан орнуудад сэтгүүлчийн нэр төр, алдар хүндэд улс төрч болон төрийн албаныхан хамгийн их халддаг буюу гол халдагч нь байдаг гэнэ. 

⭕ Давах ёсгүй шугам гэж байдаг уу? 

Өнгөрсөн Даваа гаргийн шөнө Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх газраас хойшлуулшгүй ажиллагаагаар Noorog Creative Studio-н оффисыг нэгжиж, ажилчдыг нь байцаасан. Эл үйл явдлаас сүүлийн 4 жилд яагаад Монгол хэвлэлийн эрх чөлөөний индексэд 48 байр ухарч 180 орноос 109-рт жагсах болсныг харж болно. 

• 🪓 Хэн засаглаж байв? Монголын хэвлэлийн эрх чөлөөний индексийг сүүлийн 10 жилээр нь хараарай. 2015 онд 54-р байранд жагсаж байснаас хойш 2019, 2021, 2023 оныг хасвал тасралтгүй ухарсан байгаа. 

Ер нь тэгээд манайх шиг хэвлэл мэдээллийн салбар руугаа илт халдаж, довтолдог улс хэр олон байдаг юм бол? 

👹 Хатуу цензур = Хатуу ял

Өнгөрсөн онд дэлхий даяар ажил үүрэгтэйгээ холбоотой хэргээр шоронд хоригдож буй сэтгүүлчдийн тоо 361 болж 2022 оны араас жагсах өндөр түвшинд хүрээд байна. Хаана хамгийн их хорьж цагддаг вэ гэхээр, Хятад, Израиль, Мьянмар, Беларусь, Орос буюу дарангуйлалтай орнуудад. Том зургаараа сүүлийн жилүүдэд дэлхий дээр ердөө 24 улсад л бодит ардчилал оршиж, дийлэнх улс орнуудын ардчилал гажих болсноор хүний эрхийн болон бусад эрхийн зөрчил гаарч байна. 

• 🇮🇱 Эндээс Монголтой арай дөхөх нөхцөл байдалтай улс нь Израиль. Хэдий ардчилсан тогтолцоотой ч сүүлийн жилүүдэд эрх баригчдын хяналт нэмэгдэж, хүний эрхийн, хэвлэн нийтлэхтэй холбоотой зөрчил ихсэж байна гээд олон улсын байгууллагууд шүүмжилдэг.

Эцэст нь… Үе үеийн засгийн эрх атгагсдын тоглоом шоглоом, зэвсэг болж, цовдлуулж, дүүжлүүлдэг хөөрхий миний Монголын хэвлэлийн эрх чөлөө. Нөгөө талд “Хэвлэл мэдээллийнхнийг худалдаад л авчихна” гэж сэтгэх завдал олгосон хамтын уран бүтээлийг өнөөдөр бид харж сууна. Сүүлийн үед гагц хэвлэн нийтлэх гэлтгүй хүний эрх, бизнес, өмчийн эрхийг хэн дуртай эрх мэдэлтэн нь дэвсэлж, бараг хэвийн зүйл болчихсон. Монголд “АРДЧИЛАЛ” гэдэг хоосон үг л байна даа!

Бяцхан кейс задлан. 💡

• Асуудал: … компани байгальд ээлтэй сав баглаа боодол үйлдвэрлэдэг. Тэдний бүтээгдэхүүнүүд байгальд хурдан задардаг, дахин боловсруулах боломжтой гэдгээрээ онцлог ч, хэрэглэгчид сонирхож худалдан авах нь бага байв.

• Шийдэл: Компани Focus Strategy баримтлан байгальд ээлтэй бүтээгдэхүүн сонирхдог, энэ чиглэлээр нийгмийн хариуцлагын бодлогодоо тусгадаг компаниудтай хамтран ажиллах болж, бүтээгдэхүүнээ бөөнөөр нийлүүлж эхэлжээ.

Тус компанийн баримталсан стратеги асуудалд нь хэр оновчтой шийдэл болох бол? Санал, бодлоо хуваалцаарай! 😉

🍋 Африкийн Хөгжлийн Банк болон Ethiopian Airlines хамтран $7.8 тэрбумаар Африкийн хамгийн том нисэх буудлыг барина. Энэ аварга төслөөр Этиопт 2040 он гэхэд 17 саяас 60 сая зорчигч хүлээн авах хүчин чадалтай “The Bishoftu International Airport” мэндлэх нь. Африкийн бүс нутгийн ЭЗ-ийн хөгжил агаарын тээврийн дэд бүтцээ сайжруулахаас эхэлж байна даа.

🍋 Аж үйлдвэрийн салбарын нийт үйлдвэрлэл энэ оны эхний 2 сард өмнөх оны мөн үеэс 17% өсөж ₮5.1 их наяд болов. Харин тус салбарын борлуулсан бүтээгдэхүүн 12.1% буурч ₮7.1 их наяд болжээ. Үүнд уул уурхай, олборлолтын салбарын борлуулалт 20.1% буурч ₮1.3 их наяд болсон нь голлон нөлөөлж.

🍋 10 сарын 1-нээс Улаанбаатарт шинээр 16 стандарт дагаж мөрдөнө. Түүнчлэн шинэ журмаар нийслэлийн нутгийн захиргааны нийт байгууллагууд хотын стандартыг хангуулж ажиллах боломжтой болсон аж. Эргэн харвал, НИТХ-аас 2022 онд шинээр 38 стандартыг баталж байсан ч 2023 онд 2 дахин цөөрүүлжээ. 

🍋 Эмэгтэйчүүдийн өндөр түвшний спортын орлого энэ онд өнгөрсөн оноос 25% өсөж $2.35 тэрбумыг давна. Орлогын хамгийн том эх үүсвэр сурталчилгаа, ивээн тэтгэлэг байж нийт орлогын 54%-ийг бүрдүүлэх бол телевизийн шууд дамжуулалтын эрхээс 25%, тоглолтын билет, тэмцээнээс  21%-ийг олох төлөвтэй. Төрлөөр авч үзвэл, сагсан бөмбөг 44%, хөлбөмбөг 35%-ийг бүрдүүлэх нь.

• 📚 Harvard-н 2025-2026 оны хичээлийн жилд $200,000-оос доош орлоготой өрхийн оюутнууд төлбөргүй суралцах боломжтой. (TheGuardian)  

• 🆕 Энэ намар iPhone 17 Air хэрэглэгчдийн гарт. (Engadget) 

• 🔋 EV-н батарей 5 минутад цэнэглэгддэг болж. (Yahoo!Finance)

• 🏴 Hollywood-нхан AI-с зохиогчийн эрхээ хамгаалахаар тэмцэж эхлэв үү? (Variety) 

Хамтран ажиллах | Ажлын байр | Редакцын бодлого

Publisher: Ц.Анхбаяр
Editor: С.Ангирмаа
Writers: М.Хулан, Б.Эмүжин
Graphics by: А.Бат-Эрдэнэ