📢 Хонь аваарай, хонь аваарай!

POWERED BY

Өглөөний мэнд ээ. Ипотекийн зээл яг ухаалаг хөрөнгө оруулалт мөн үү, гэж бодож байсан уу? Тэгвэл үүний хариултыг ЭНД дарж аваарай. 🍋

POL: Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2024 онд баримтлах үндсэн чиглэл батлах тухай тогтоол батлагдав.

CHN: Энэ оны эхний 10 сард Хятадын коксжих нүүрсний импорт жилийн өмнөхөөс 57.1% өсөж 81.124 сая тн-д хүрчээ.

UB: Нийслэлийн ирэх оны төсвийн орлого жилийн өмнөхөөс 33.5% нэмэгдэж ₮2.6 их наядад хүрэх бөгөөд үүний 93.1%-ийг татварын орлого бүрдүүлнэ. 

💸 Хаа сайгүй зээл

Өнгөрсөн сарын байдлаар Монголд 1.8 сая хүн арилжааны банканд зээлтэй байна. Тэгэхээр Монголчуудын 51% нь зээлтэй гэсэн үг. Сүүлийн 1 жилд л гэхэд зээлтэй иргэдийн тоо 163.6 мянгаар нэмэгджээ. 

Урд хормойгоор хойд хормойгоо

Өрхийн нийт зардал нийт орлогоосоо давсан байдаг нь бараг л жам болсон. Өнгөрсөн улирлын байдлаар л гэхэд өрхийн сарын дундаж зардал орлогоосоо ₮80.5 мянгаар илүү байна. Энэ л зээлтэй байхын үндэс болж буй. 

• ₮15 их наяд: Өнгөрсөн сарын байдлаар арилжааны банкны иргэдэд олгосон нийт зээлийн үлдэгдэл жилийн өмнөхөөс 29% нэмэгдэж  ₮15 их наядад хүрсэн байна. 

• 1 хүний зээл = ₮8.5 сая: Түүнчлэн 1 зээлтэй иргэнд ногдох зээлийн үлдэгдлийн хэмжээ дунджаар ₮8.5 сая байгаа юм. Жилийн өмнө л энэ тоо ₮7.3 сая байв. Иргэдийн зээлийн хэмжээ жил ирэх тусам л талийж байна даа.  

Ямар зээл аваад байна? 

Иргэдийн түгээмэл авдаг зээлүүдийг ангилж харвал өрхийн хэрэглээний зээл хамгийн ихээр буюу жилийн өмнөхөөсөө 182.6% нэмэгдэж ₮307.9 тэрбумд хүрчээ. Өрхийн амьжиргааны өртөг инфляцын нөлөөгөөр хурдацтай нэмэгдэж байгаа тул үүнийг хангахын тулд зээлээ нэмэгдүүлж байгаа хэрэг. 

• 1 тэтгэвэр авагчийн өр = ₮4.4 сая: Түүнчлэн тэтгэврийн зээлийн хэмжээ ч 134.7% нэмэгдэж ₮1.1 их наяд болжээ. Улмаар 1 тэтгэвэр авагчийн зээл ₮4.4 сая болсон байна. Харин цалингийн зээлийн үлдэгдэл хамгийн их буюу ₮4.1 их наяд байгаа юм. 

• Эсрэг чиглэлд: Картын зээлийн үлдэгдлийн хэмжээ 15.7%, автомашины зээлийн 7.1% тус тус буурсан аж. Тэгэхээр эдийн засгийн тодорхойгүй энэ үед иргэд автомашины зээл гэх мэт их хэмжээний өр зээл авахаас илүү хэрэглээгээ залгуулахыг илүүд үзэж буй бололтой. 

Эцэст нь… Зөвхөн арилжааны банканд л ийм их зээл байна. Үүнээс гадна янз бүрийн зээлийн апп, ББСБ-д ч өчнөөн зээл байгаа. Зээлгүй монгол хүн та өдрийн од юм уу?

📢 Хонь аваарай, хонь аваарай!

Австралид хонины махны үнэ унаж фермерүүд аргаа бараад хонио үнэгүй өгмөөр байгаа ч авах хүн олдохгүй байна гэнэ ээ. 

Хэт олон хонь

Энэ онд Австралид хонины тоо толгой 78.8 саяд хүрч 15 жилийн түүхэн дээд түвшинд хүрээд буй. Санаж байгаа бол 3 жилийн өмнө тус улсад аймшигт ган тохиож бүхэл бүтэн тив шатах шахсан. Тухайн үед хонины тоо толгой 64 сая болж 100 жилийн түүхэн доод түвшинд ч хүрч байсан ч махны үнэ бол тэнгэрт хадаж байлаа. Тоглоомтой ч юм шиг өнгөрсөн 3 жилд хонины тоо толгой эрчимтэй өсөж өдгөө өсгөхөд зардал ихтэй тул фермерүүд хонио үнэгүй өгье гэсэн ч авах хүн олдохгүй байгаа аж. 

Хонь үржүүлэх чинь бөөн зардал 

Гол асуудал нь зах зээлд хэт их нийлүүлэлт бий болсноор хонины махны үнэ 2 жилийн өмнөхөөс 70% унаж 1 кг нь $1.23-т хүрээд буй. Үүнээс гадна тус улс энэ онд хэт халж, хуурайшилт явагдаж эхэлснээр ашиглах боломжит бэлчээрийн хэмжээ хумигдаж байгаа нь ихээхэн нөлөөлж буй. Гэхдээ хонины үнэ унаж байгаа нь супермаркетуудад биш хонийг амьдаар нь худалдан авч буй захуудад гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. 

• Уналтын эсрэг: Тийм ч учраас зарим фермерүүд тус зах руу явахын оронд цахимаар хэрэглэгчдэд хонио худалдах замаар арай үнэтэй зарчих гээд үзэж байгаа сурагтай. 

• Буцаад зардал руугаа ороход, Австралид хонь үржүүлнэ гэдэг нь тоног төхөөрөмж, идэш, малын үзлэг, вакцинаас эхлээд, бэлчээр ашигласны татвар нэмээд тэр хонинууд чинь хээр талд бэлчээд явж байдаггүй болохоор хашаа хороо гээд бөөн зардал болох нь мэдээж. 

Талын амьтан талдаа байж байг!

Ингээд харахаар нүүдэлчин ахуйтай биднээс бусад газар бол МАА бизнес. Гэтэл Монголд бол малчид малаа санаснаасаа бага үнээр зарснаас үргэлжлүүлээд тэжээхийг илүүд үздэг. Гэтэл тэр хугацаанд бэлчээрийн талхлалт, ган гачиг, зуд гээд олон л асуудлууд гарсаар. Азаар малчид маань Австралийн фермерүүд шиг бэлчээрийн асуудалд санаа зовох шаардлагагүй юм даа.  

Эцэст нь…  Австралид бол малыг ЭЗ-ийн эргэлтэд оруулж чадахгүй байснаас үнэгүй өгөх нь зардлаа хэмнэж байгаа хэрэг. Харин Монголчуудын хувьд өргөн уудам тал хээр нутагтайнх гэсэн шиг тэдэнд байдаг асуудлууд гардаггүй нь жаргалтай. 

Ээлжит тааврын цаг ирсэн байна. Өнөөдөр бид эможигоор ном таах болно. Жич: Зохиолч нь Монголд ирж байсан. 🤭

🩸💵📓

🔹Honor Device IPO хийнэ. Тэд 3 жилийн өмнө Huawei-с тусдаа гарсан бөгөөд компанийн дийлэнх хувийг Шэньжэнь хотын удирдлага эзэмшдэг аж. Сонирхуулахад, тэд энэ оны III улиралд Хятадын утасны зах зээлийн 18%-ийг дангаараа эзлээд буй.

🔹Ирэх онд ₮600 гаруй тэрбумын ипотекийн зээл олгох боломжтой. Тус эх үүсвэрийн ₮500 тэрбумыг Монголбанкнаас, ₮100 гаруй тэрбумыг арилжааны банкнаас татах аж. Түүнчлэн ирэх онд ₮500 гаруй тэрбумын ипотекийн зээл эргэн төлөгдөхөөр байна.

🔹Дэлхийн Банк Улаанбаатар хотод аж үйлдвэрийн парк байгуулах чиглэлд туслахад бэлэн гэв. Мөн тус банкнаас үер усны байгууламжийг сайжруулахад хамтарч ажиллах боломжтой гэдгээ илэрхийлсэн юм. Харин метроны төслийн хувьд дэлгэрэнгүй мэдээлэл авсны дараа дахин ярилцах аж.

🔹Өмнөд Солонгосын Тээврийн яамнаас Aero Mongolia-г ₩10 саяар торголоо. Тус яамнаас Aero Mongolia-г өнгөрсөн 7 сарын 1-нээс хойш Инчон-Улаанбаатар чиглэлд зөвшөөрөлгүй нислэг үйлдсэн гэх үндэслэлээр торгохоор шийдвэрлээд буй.

• Үз: Бодлогын хүү хэрхэн ХЗЗ-д нөлөөлдөг вэ? (USBank)

• Мэд: Шалтгаангүй ядраад байгаа бол эдгээр витамины дутагдалд орсон байх вий. (NDTV)

• Сонирх: Дэлхийн хүн ам хэзээ оргил цэгтээ хүрэх бол? (VisualCapitalist)

• Мэдсэн үү? Буган хөшөөний хакатон зарлагджээ. (LemonPress)

Хамтран ажиллах | Ажлын байр | Редакцын бодлого

Editor: Э.Золбаяр
Writers: С.Ангирмаа, М.Хулан, Г.Аминаа
Graphics by: О.Баасандорж