🫧 Хөөсрөл

POWERED BY

Мягмар гаргийн мэнд! Өнөөдөр зүгээр нэг Мягмар гараг биш “Хоёр хар харагчин могой өдөр” шүү. Гэмтнийг шийтгэх, өр барагдуулахад сайн өдөр гэнэ. Мөнгө зээлсэн найздаа үүнийг дуулгамз. Нэмээд байнга өдөр судар харж үсээ засуулдаг найздаа өнөөдөр засуулбал “Жаргал үргэлж ирнэ” гээд хэлчхээрэй. 😂  

MNG: Монгол, Киргизийн зам тээврийн салбар дахь хамтын ажиллагаа өргөжнө. 

MRPAM: Оны эхэнд импортолсон газрын тосны бүтээгдэхүүний хэмжээ жилийн өмнөхөөсөө 28% өсөөд байгаа ч газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг ашиглалтад оруулах тал дээр хий уулзалт хийсэн хэвээр. 

OTC: Өнгөрсөн 7 хоногт биржийн бус зах зээл дээр ₮57.2 тэрбумын болон $2.5 саяын арилжаа хийгджээ. Нийт төгрөгийн арилжааны 21.5%-ийг анхдагч зах зээлийн арилжаа бүрдүүлэв.

🅰 Сайжирсан засаглал

Хөрөнгө оруулах компаниа сонгохдоо чухалчлах үзүүлэлтийн нэг бол яалт ч үгүй сайн засаглал. Тэгвэл манай ХК-иудын засаглал ямар байгааг харцгаая. 

Сайн ангилал 💘 Сайн засаглал

Өнгөрсөн оны эцсийн байдлаарх МХБ (MSE)-д бүртгэлтэй ХК-иудын компанийн засаглалын кодексийн хэрэгжилтийн дундаж үнэлгээ жилийн өмнөхөөсөө 14.1 нэгж хувиар сайжирч 79.1% болоод байна. Энэ дундаа МХБ-н I ангиллын компаниудын засаглал хамгийн сайн буюу 88.8%, эсрэгээрээ III ангиллынх хамгийн муу буюу 63.4% байгаа юм. 

• 🧐 Хэд байх ёстой юм бэ? Компанийн засаглалын кодексийг хэрэгжилтийг үндсэн 9 зарчмаар хэмжиж буй. Хэрэв хэрэгжилт 100% байвал тухайн компани удирдлагын сайн бүтэцтэй, үйл ажиллагаа нь ил тод, хувьцаа эзэмшигчдийн эрх ашгийг бүрэн хамгаалдаг гэж үзнэ.

• 👑 Тэргүүлэгчид: Тэгвэл Говь (GOV), Сүү (SUU), Сэндли ББСБ (SEND) гэсэн 3 ХК-ийн засаглалын кодексийн хэрэгжилт 98.6%-д хүрснээр жагсаалтыг тэргүүлж буй. Түүнчлэн хамгийн сайн засаглалтай 30 компанийн 50% нь I ангиллын ХК-иуд бөгөөд 8 нь банк болон ББСБ аж. 

👎 Суу, ташраараа муу

Харин нөгөө талд засаглал нь базаахгүй буюу кодексийн хэрэгжилт нь 30%-иас доош орсон 26 ХК байна. Энэ дунд хамгийн их жижиг хувьцаа эзэмшигчтэй Женко Тур Бюро (JTB) болон Улсын Их дэлгүүр (UID) цохиж явна. Өнөө Таван Толгой (TTL)-н засаглалын кодексийн хэрэгжилт ч 20.8%. Дандаа эргэлзээтэй зөрүүтэй тайлан гаргадгаас нь харахад арга ч үгүй юм даа. 

⁉️ Анхаарал хандуулах асуудал

Зарим компанийн засаглал муу байгаа нь ТУЗ-ийн бүтэц зохион байгуулалт, тайлагнал мэдээллийн ил тод байдалтай холбоотой. Үүнийг ангиллаар нь салган харвал, II ангиллын компаниудад ТУЗ-тай холбоотой асуудлуудаас гадна Гүйцэтгэх удирдлагын цалин, урамшуулал олгох шалгуур асуудалтай байгаа юм. Харин III ангиллынхны хувьд хамгийн түрүүнд оролцогч талуудын эрх ашгийг хангах, цахим хуудасны шинэчлэлт хийж наад захын мэдээллүүдээ ил хуваалцах нэн шаардлагатай байна. 

Эцэст нь… Том зургаар компаниудын засаглал сайжрах замдаа явж байгаа ч III ангиллын компаниуд одоо ч хүндхэн л байдалтай байна даа.

🤝🌐 Trade Finance Forum 2025 

Худалдаа, Хөгжлийн Банк (TDB)-наас 3 дахь жилдээ зохион байгуулж буй “Худалдааны санхүүжилтийн форум” энэ жил “Тогтвортой хөгжилд хамтдаа” уриан дор зохион байгуулагдах гэж байна. 📢

Энэ удаагийн форумаар төслийн санхүүжилтийн сорилтууд ба шийдлүүд, эрчим хүчний эх үүсвэрийн төрөлжилт, ногоон худалдааны санхүүжилт, тогтвортой нийлүүлэлтийн сүлжээний санхүүжилт гэхчлэн тун чиг өгөөжтэй сэдвүүдээр олон талт илтгэл, хэлэлцүүлгүүд өрнөхийн сацуу оролцогчдод туршлага, мэдлэг хуваалцах  арга хэмжээнүүд болох аж.

📍 Хаана: Shangri-La Ball Room
🗓️ Хэзээ: 3 сарын 28-нд

🫠 Таатай болон таагүй зах зээл

Одоо Америк компаниудад хөрөнгө оруулах цаг мөн үү? Аль улсын хөрөнгийн зах зээлийг хамгийн царайлаг гэж харж байна?  

🪙🏴‍☠️  Эрдэнэсийн эрэлд

Он гарснаас хойш буюу Доналд Трампыг Ерөнхийлөгч болсноос хойш хөрөнгө оруулагчид Америк компаниудын хувьцааг сагснаасаа гарган хаях болов. Улмаар он гарснаас хойш Nasdaq (^IXIC) 7.9%, S&P500 (^GSPC) 3.7%, Nikkei (^N225) 5.7% унаж байхад нөгөө талд Hang Seng (^HSI) 17.7%, EURO STOXX 50 (^STOXX50E) 11.4% тус тус өссөн байна. 

• Nikkei-н хувьд өнгөрсөн онд 33 жилийн түүхэн өсөлтөө харууллаа гээд шагшруулж байсан ч оны эхэнд бууралттай индексүүдийн эгнээ рүү хөл алдлаа. 

🫧 Шалтгаан №1: Өндөр үнэлгээ, хөөсрөл 

Гол нь энэ сарын эхээр Nasdaq-н цар тахлаас хойших анхны хар өдөр тохиож “Гайхамшигт 7”-гийн зах зээлийн үнэлгээнээс нийлбэр дүнгээр $750 тэрбум арчигдсан. Өдгөө тус 7 титанаас ганц Meta (META) л дөнгөн данган ногоон үзүүлэлттэй яваа. Үүнд Трампын тарифын бодлогоос гадна Nvidia (NVDA), Apple (AAPL) шиг луугарууд ахиад 10х, 20х өсөх эсэх нь тодорхойгүй байгаа нь ч нөлөөлж байна. 

• 🤔 Оройгүй өсөлт? Учир нь өдгөө S&P 500-д бүртгэлтэй компаниудын үнэ ашгийн харьцаа (P/E) 25.5 буюу тус индексийн сүүлийн 5 жилийн дундаж болох 19.65-23.47-с хамаагүй өндөр байгаа нь зах зээлд хөөсрөл үүсэх вий гэх хардлагыг өдөөж буй. 

• 🫴🏻 Үүний хажууд Stoxx Europe 600-н компаниудын (P/E) 18.7, Hang Seng-нх 13-аас доош байгаа. Өөрөөр бол одоо Европ болон Хонконгийн компаниудын хувьцааны үнэлгээ Америкийнхаас хамаагүй хямд байна гэх утгаараа хөрөнгө оруулагчид сагсаа шинэчилж буй хэрэг. 

😶‍🌫️ Шалтгаан №2: Тухгүй улс төр

Цаашлаад, Трампын тариф худалдаанаас гадна гадаад харилцаанд нь нөхөж барамгүй хохирол учруулах вий гэдэг. Түүний тарифын бодлого буруудвал Америкийн эдийн засагт 4 жилийн уртдаа $1.4 их наяд түүнээс хойш хэр их хохирол авчрахыг таах аргагүй. Өмнөх худалдааны дайнаас Хятадын чип үйлдвэрлэл улам хүчирхэг болсон шиг үйл явдал Европын автомашин үйлдвэрлэлд тохиох вий. 

Эцэст нь… Улс төртэй холбоотойгоор Америкийн хөрөнгийн зах зээлд богино хугацааны цохилтууд үргэлжлэх нь тодорхой. Гэхдээ аливааг сууриар нь харж дүгнэдэг фундаменталистуудын хувьд энэ нь тийм ч том асуудал биш гэнэ шүү. Олон жилийн дунджаар хөрөнгийн зах зээлийг улс төртэй холиогүй хөрөнгө оруулагчдын өгөөж бусдаасаа хамаагүй өндөр байдгийг санахад илүүдэхгүй биз ээ.

Excel дээр олон ажиллагаа шаардахгүй хүснэгт хийх “GroupBY” функцийг хэрэглэж сурах уу? 👇🏻

• Эхлээд B4:D16 хүснэгт өгөгдсөн гэж төсөөлөөрэй.

• B баганад компанийн нэрс, C баганад санхүүгийн тайлант улирал, D баганад орлогын үзүүлэлт байна. Эндээс B болон D баганын өгөгдлүүдээр хүснэгт хийе.

Үүний тулд шинэ нүдэнд =GROUPBY(B5:B16, D5:D16, SUM)-г идэвхжүүлээд шинэ хүснэгт бэлэн болох нь. ЭНД дарж бичлэгээр үзээрэй.

🍋 Парисын оршин суугчид ирэх ням гарагт 500 гудамжийг олон нийтийнх болгох санал хураалт явуулна. Европын хотуудын ногоон байгууламжийн нийт талбайд эзлэх хувь дунджаар 41% байхад Парисынх 26% аж. Иймд санал хураалт амжилттай болбол, тэндхийн 10,000 автомашины зогсоолыг устгаж, оронд нь ногоон байгууламжуудыг босгох нь. Сонирхуулахад, Парис ая тухтай явган хүний замтай ТОП хотуудын 7-д жагсдаг шүү. 

🍋 СЗХ “Хилийн боомтод даатгалын зуучлалын үйл ажиллагаа явуулах компанийг сонгон шалгаруулах журам”-ыг хүчингүй болгов. Улмаар хилийн бүсэд зөвхөн 1 даатгалын зуучлагч компани ажиллах хязгаарлалтыг халж, аливаа даатгалын зуучлагч компани холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу ХХЕГ-аас зөвшөөрөл авч даатгалын зуучлалын үйл ажиллагаа эрхлэх боломжтой болжээ. 

🍋 Энэ онд хүүхэд хамгааллын салбарт ₮20.6 тэрбумыг төсөвлөжээ. Ингэхдээ тус чиглэлийн санхүүжилт Сангийн яамнаас тухайн орон нутагт шууд хуваарилагддаг байхаар зохицуулж. Өмнө нь нийгмийн ажилтнууд, хамтарсан баг тус санхүүжилтийн нормативын дагуу хүсэлтээ бичээд ХГБХХЕГ болон Нийслэлээс хүүхэд хамгааллын үйлчилгээний зардлаа авдаг байв.

🍋 Арабын Нэгдсэн Эмират ирэх 10 жилд Америкт $1.4 их наядыг цутгана. Хөрөнгө оруулах гол салбарууд нь AI дэд бүтэц, хагас дамжуулагч, эрчим хүч үйлдвэрлэл байх нь. Зах зухаас нь дурдвал, Nvidia (NVDA), xAI, Microsoft (MSFT), BlackRock (BLK) тэргүүтнүүд Абу Дабигийн MGX-тэй AI дэд бүтцийн салбарт хамтрах аж. Гэснээс Саудын Араб ч удахгүй Америкт $600 тэрбумыг цутгахаа амласан сурагтай. 

🍋 Өнгөрсөн онд ГИХГ 30 улсын 2,084 иргэнийг хил нэвтрүүлэлгүй буцаажээ. Задлан харвал, Хятадын 1,238, Өмнөд Солонгосын 486, Узбекистаны 167, Азербайжаны 47, Киргизийн 42, бусад улсын 105 иргэн байна. Харин энэ оны эхний 2 сард Хятадын 148, Өмнөд Солонгосын 24,  Узбекистаны 19 тэргүүтэй нийт 12 улсын 211 иргэнийг хил нэвтрүүлэлгүй буцаасан аж.

• 👴🏻 Биологийн насаа 15 жилээр ухраасан нууц. (BusinessInsider)

• 📸 Бугуйн цагаараа зураг авдаг болох уу? (TheVerge)

• 💻 Монголын анхны 3D виртуал сургууль. (БоловсролынЯам)

• 😔 Уг нь хоймор нутаг чинь манайх юм л даа. (19FortyFive)

Хамтран ажиллах | Ажлын байр | Редакцын бодлого

Publisher: Ц.Анхбаяр
Editor: С.Ангирмаа
Writers: М.Хулан, Б.Эмүжин
Graphics by: А.Бат-Эрдэнэ